Laatst op een ochtend praatte ik met mijn oudste dochter over mijn werk en het soort opdrachten waar ik echt heel veel energie van krijg. Ik haspelde wat goede en slechte voorbeelden en mijmerde over hoe zonde ik het vind om mensen te zien die maar blijven worstelen met hun barrières. Ondanks mijn onsamenhangende verhaal, begreep ze precies waar ik het over had en met een grenzeloze onbevangenheid, zoals alleen pubers dat zo goed kunnen, vatte ze mijn gekunselde woorden samen: ”Aha, leven met zijwieltjes”. Treffender kon ik het niet samenvatten.
We hebben allemaal leren fietsen met zijwieltjes, maar na wat oefenen wordt het toch tijd om de zijwieltjes af te doen en je te richten op “het echte werk”. Dan val je nog een paar keer en moeten er pleisters op je knie, kin en knokkels. En met dat vallen komt ook het opstaan.
De analogie met leven is niet zo vergezocht: Door de ervaringen ontstaat de persoonlijke groei als mens en kun je steeds beter je talenten inzetten voor het realiseren van mooie dingen. Dat vergt lef en zelfvertrouwen. Echter sommigen kiezen ervoor om “de zijwieltjes” maar te laten zitten, omdat de ervaringen bij hen niet hebben geleid tot groei, maar juist tot angst om te vallen. Mèt zijwieltjes wordt je ook ouder, maar je groeit niet.
In organisaties is het net zo: Door de angst te falen met je organisatie, word je veel voorzichtiger. Dat zorgt wellicht voor een stabiele organisatie, maar wel eentje die zich niet ontwikkelt, waarin iedereen steeds voorzichtiger wordt en die kwetsbaar is door een tekort aan veerkracht. En als de organisatie zich niet ontwikkelt, kunnen de medewerkers zich ook niet ontwikkelen en fietst iedereen met zijwieltjes, achter aan in het peloton.
Met zijwieltjes zie je weinig van de wereld. Je zult nooit weten hoe het is om op een motor te rijden of te vliegen. Je verborgen talent om profwielrenner te worden zal nooit aan de oppervlakte komen. En alleen omdat je bang was dat een pleister niet genoeg zou zijn om geweldig te leren fietsen.
Ten overvloede: Nelson Mandela fietste ook zonder zijwieltjes:
There is no passion to be found playing small – in settling for a life that is less than the one you are capable of living.